Auricularia mesenterica
uszak skórnikowaty
Status na Czerwonej Liście – R
Występowanie: I-XII
Niejadalny
Auricularia mesenterica (Dicks.) Pers., Mycol. eur. (Erlanga) 1: 97 (1822)
Owocnik: średnicy 3-12 cm, grubości 1,5-4 mm; początkowo rozpostarty, okrągławy, z wolnym brzegiem, potem zrastają się w większe okazy, rozpostarto odgięte, z górną powierzchnią owłosioną i strefowaną, jasnoszarą do żółtobrązowej lub brązowej, z brzegiem jaśniejszym, czasem białym. Włoski górnej powierzchni owocnika pozrastane w pęczki. Owocniki czasem są pozrastane w duże grupy pokrywające pnie drzew na dużej powierzchni.
Hymenofor: u młodych owocników szarawy lub niebieskawy, u owocników dojrzałych brązowopurpurowy; żeberkowato pofałdowany.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki podstawkowe gładkie, cylindryczne, lekko wygięte, z uciętym, krótkim dziobkiem (9)12,5-21 x (3,5)-4,2 – 6,5 (8) µm, z jedną lub kilkoma wyraźnymi kroplami tłuszczu oraz z wyraźną ziarnistością, cienkościenne. Zarodniki podstawkowe mogą wytwarzać zarodniki wtórne, konidia lub kiełkują porami rostkowymi, wytwarzając strzępki. Konidia są drobne i mają kształt rogalikowaty. Sprzążki obecne. Podstawki bez probazydium, podzielone na 4 komórki, wyprostowane, wąskie, cylindryczne, 45-60 x 3,5- 6 µm.
Środowisko: występuje na gałęziach, pniakach, kłodach oraz pniach żywych drzew liściastych.
Uwagi: gatunek dość rzadki, dość łatwy do identyfikacji.
Synonimy:
Auricularia corrugata Sowerby, Col. fig. Engl. Fung. Mushr. (London) 3: pl. 290 (1800)
Auricularia pusio Berk., J. Linn. Soc., Bot. 18: 386 (1881)
Auricularia tremelloides Bull., Herb. Fr. 7: tab. 290 (1787)
Dacrymyces violacea (Relhan) Fr., Syst. mycol. (Lundae) 2(1): 229 (1822)
Exidia gemmata f. violacea (Relhan) Neuhoff, Ark. Bot. 28A(no. 1): 19 (1936)
Gyraria violacea (Relhan) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 594 (1821)
Helvella mesenterica Bolton, Hist. fung. Halifax, App. (Huddersfield): 172 (1792) [1791]
Helvella mesenterica Dicks., Fasc. pl. crypt. brit. (London) 1: 20 (1785)
Merulioporia violacea (Relhan) Bondartsev, Trut. Grib Evrop. Chasti SSSR Kavkaza [Bracket Fungi Europ. U.S.S.R. Caucasus] (Moscow-Leningrad): 596 (1953)
Meruliopsis violacea (Relhan) Bondartsev, in Parmasto, Eesti NSV Tead. Akad. Toim., Biol. seer 8(4): 274 (1959)
Merulius mesentericus (Dicks.) Schrad., Spicil. fl. germ. 1: 138 (1794)
Patila mesenterica (Dicks.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 2: 864 (1891)
Phlebia mesenterica (Dicks.) Fr., Elench. fung. (Greifswald) 1: 154 (1828)
Stereum mesentericum (Bolton) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 653 (1821)
Thelephora mesenterica J.F. Gmel., Systema Naturae, Edn 13 2(2): 1440 (1792)
Thelephora mesenterica (Bolton) Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 571 (1801)
Thelephora tremelloides (Bull.) Lam. & DC., Fl. gén. env. Paris (Paris) 1: 92 (1826)
Tremella corrugata Schwein., Trans. Am. phil. Soc., New Series 4(2): 185, no. 1112 (1832) [1834]
Tremella violacea Relhan, Fl. cantab.: 442 (1785)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
W. Wojewoda, Flora Polska. Grzyby. Tom VIII. Trzęsakowe (Tremellales), Uszakowe (Auriculariales), Czerwcogrzybowe (Septobasidiales). PWN, Warszawa, 1977.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski