Bolbitius titubans
gnojanka żółtawa
Bolbitius titubans (Bull.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 254 (1838) [1836-1838]
Kapelusz: średnicy 1-5 cm, lśniący, złocistożółty, żółtozielonawy lub oliwkowożółty, na starość blednący, przy brzegu prążkowany.
Hymenofor: blaszki białożółtawe, w trakcie dojrzewania rdzawożółte do rdzawobrązowych, cienkie, gęste.
Trzon: 2,5-10 x 0,15-0,7 cm, biały do żółtego, kosmkowaty lub z zygzakowatym wzorkiem, pusty, łamliwy.
Wysyp zarodników: rdzawoochrowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 9,5-15 x 5,5-9 μm, elipsoidalne do jajowatych, grubościenne. Cheilocystydy butelkowate.
Środowisko: pojawia się na nawozie, na glebach nawożonych, na ziemi, kawałkach drewna, gnijącym sianie.
Uwagi: gatunek bardzo częsty.
Synonimy:
Agaricus boltonii Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 414 (1801)
Agaricus equestris Bolton, Hist. fung. Halifax (Huddersfield) 2: 65 (1788)
Agaricus flavidus Bolton, Hist. fung. Halifax, App. (Huddersfield): 149 (1792) [1791]
Agaricus fragilis L., Sp. pl. 2: 1175 (1753)
Agaricus luteolus Lasch, Linnaea 4: 551 (1829)
Agaricus titubans Bull., Herb. Fr. 9: tab. 425, fig. 1 (1789)
Agaricus vitellinus Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 402 (1801)
Bolbitius boltonii (Pers.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 254 (1838) [1836-1838]
Bolbitius flavidus Massee, Brit. Fung.-Fl. (London) 2: 204 (1893)
Bolbitius fragilis (L.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 254 (1838) [1836-1838]
Bolbitius luteolus Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 254 (1838) [1836-1838]
Bolbitius variicolor G.F. Atk., Stud. Amer. Fungi: 164 (1900)
Bolbitius vitellinus (Pers.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 254 (1838) [1836-1838]
Cortinarius vitellinus (Pers.) Bigeard & H. Guill., Fl. Champ. Supér. France (Chalon-sur-Saône) 1: 255 (1909)
Mycena fragilis (L.) Murrill, Mycologia 4(2): 73 (1912)
Mycena variicolor (G.F. Atk.) Murrill, N. Amer. Fl. (New York) 10(2) (1917)
Pluteolus titubans (Bull.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 83 (1888)
Pluteolus vitellinus (Pers.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 83 (1888)
Prunulus boltonii (Pers.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 632 (1821)
Prunulus titubans (Bull.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 632 (1821)
Literatura:
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008.
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski