Chalciporus piperatus
maślaczek pieprzowy
Występowanie: VI-XI
Jadalny
Chalciporus piperatus (Bull.) Bataille, Bull. Soc. Hist. nat. Doubs 15: 39 (1908)
Kapelusz: średnicy 3-6 cm, ochrowobrązowy z rdzawym odcieniem, ochrowy, płowy, żółtobrązowy z odcieniem miedzianym, gładki, w czasie suszy błyszczący.
Hymenofor: rurki dość krótkie, przyrośnięte lub lekkko zbiegające, rdzawobrązowe. Pory ciemniej zabarwione niż rurki, brązowocieliste, czerwonobrązowe, duże, kanciaste, nieregularne, o nierównych brzegach.
Trzon: barwy kapelusza, w dolnej części jaśniejszy, równogruby lub lub zwężony, niekiedy wygięty, gładki.
Miąższ: kremowy, w trzonie żółty lub cytrynowożółty, nie zmieniający barwy. Smak piekący, rzadziej łagodny, zapach słaby.
Wysyp zarodników: brązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 8-12 x 3-4 µm, gładkie, wrzecionowate.
Środowisko: wyrasta na ziemi, w lasach iglastych i mieszanych, najczęściej w świerkowych.
Uwagi: smak na surowo jest bardzo piekący, jednak podczas obróbki termicznej zanika. Często używany jako grzyb przyprawowy.
Synonimy:
Boletus amarellus Quél., Compt. Rend. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 11: 398 (1883) [1882]
Boletus hypochryseus Šutara, Česká Mykol. 46(3-4): 203 (1993)
Boletus piperatus Bull., Herb. Fr. 10: tab. 451, fig. 2 (1790)
Ceriomyces piperatus (Bull.) Murrill, Mycologia 1(4): 150 (1909)
Chalciporus amarellus (Quél.) Bataille, Bull. Soc. Hist. nat. Doubs 15: 39 (1908)
Chalciporus hypochryseus (Šutara) Courtec., Docums Mycol. 23(no. 92): 62 (1994)
Ixocomus piperatus (Bull.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 414 (1888)
Leccinum piperatum (Bull.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 647 (1821)
Suillus piperatus (Bull.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 535 (1898)
Versipellis amarella (Quél.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 158 (1886)
Viscipellis piperata (Bull.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 157 (1886)
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, 1985, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom I. Borowikowate (Boletales). PWN. Warszawa, 1960.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski