Chlorophyllum rachodes
czubajka czerwieniejąca
Występowanie: VII-X
Jadalny
Chlorophyllum rachodes (Vittad.) Vellinga, Mycotaxon 83: 416 (2002)
Kapelusz: średnicy 8-15 cm, początkowo kulisty, później parasolowaty, szarobrązowy lub brązowy, na powierzchni pokryty ciemniejszymi, odstającymi łuseczkami.
Hymenofor: blaszki białawe, po uszkodzeniu plamią się na różowo, wolne.
Trzon: białawy, 12-15 x 1-1,5 cm, gładki, rozszerzony u podstawy, po uszkodzeniu barwi się na czerwonawo. Pierścień ruchomy, nie przyrośnięty do trzonu.
Miąższ: białawy, na przekroju przybiera barwę pomarańczowoochrową, zwłaszcza w trzonie. Smak łagodny, bez zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 9-12 x 9-12 x 6-7 μm, elipsoidalne, gładkie.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych i iglastych, w ogrodach, parkach.
Uwagi: gatunek często spotykany. Uznawany za jadalny lecz bez szczególnych walorów smakowych.
Synonimy:
Agaricus procerus b rachodes (Vittad.) Rabenh., Deutschl. Krypt.-Fl. (Leipzig) 1: 574 (1844)
Agaricus rachodes Vittad., Descr. fung. mang. Italia: 158 (1835)
Chlorophyllum venenatum (Bon) C. Lange & Vellinga, Svampe 50: 23-42 (2008)
Lepiota procera var. rachodes (Vittad.) Massee, Brit. Fung.-Fl. (London) 3: 234 (1893)
Lepiota rachodes (Vittad.) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 70 (1872)
Lepiotophyllum rachodes (Vittad.) Locq. [as ’Lepiotophyllum rhacodes’], Bull. mens. Soc. linn. Soc. Bot. Lyon 11: 40 (1942)
Leucocoprinus rachodes (Vittad.) Pat., Essai Tax. Hyménomyc. (Lons-le-Saunier): 171 (1900)
Macrolepiota rachodes (Vittad.) Singer, Lilloa 22: 417 (1951) [1949]
Macrolepiota venenata Bon, Docums Mycol. 9(no. 35): 13 (1979)
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, PWRiL, Warszawa, 1985.
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski