Cotylidia pannosa
czarkówka rozetkowa
Status na Czerwonej Liście – E
Niejadalny
Cotylidia pannosa (Sowerby) D.A. Reid, Beih. Nova Hedwigia 18: 81 (1965)
owocnik: wysokości 1-5 cm, nieregularnie lejkowaty; owocniki zwykle rosnące gromadnie i zlewające się z sąsiednimi w rozetki o różnych wymiarach. Kapelusz biały, później żółtawy i różowawy, z górną powierzchnią promieniowo włókienkowatą.
Hymenofor: gładki, nieregularnie żyłkowany, biały, w stanie suchym zabarwiony kremowo lub ochrowy; w powiększeniu wyraźnie kosmkowaty z powodu obecności wystających cystyd.
Trzon: zwykle szczątkowy, albo krótki i krzepki, pokryty u nasady białym filcem, przechodzącym na otaczającą glebę i szczątki roślinne.
Miąższ: bardzo cienki, bez wyraźnego zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6-9 x 3,5-4 µm, elipsoidalne, cienkościenne, nieamyloidalne. Strzępki bez sprzążek. Cystydy liczne, cylindryczne 100-150 x 8-13 µm, cienkościenne, wystające ponad podstawki.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych, zwłaszcza bukowych, na żyznych glebach.
Uwagi: gatunek ten jest rzadki.
Synonimy:
Auricularia pannosa (Sowerby) Fr., Syst. orb. veg. (Lundae) 1: 83 (1825)
Bresadolina pallida (Pers.) Brinkmann, Annls mycol. 7(3): 289 (1909)
Cotylidia pallida (Pers.) Boidin, Revue Mycol., Paris 24: 201 (1959)
Craterella pallida Pers., Neues Mag. Bot. 1: 112 (1794)
Craterellus pallidus (Pers.) Ricken, Vadem. Pilzfr.: 248 (1918)
Helvella pannosa Sowerby, Col. fig. Engl. Fung. Mushr. 2: pl. 155 (1799) [1798-99]
Hyphoderma pannosum (Sowerby) Wallr., Fl. crypt. Germ. (Norimbergae) 2: 579 (1833)
Podoscypha pallida (Pers.) Pilát, Sb. csl. Akad. zemed. Ved, odd A 5: 405 (1930)
Podoscypha sowerbyi (Berk.) Pat. [as ’Sowerbeji’], Essai Tax. Hyménomyc. (Lons-le-Saunier): 71 (1900)
Stereum diaphanum var. sowerbyi (Berk.) Rick, in Rambo (Ed.), Iheringia, Sér. Bot. 4: 69 (1959)
Stereum pallidum (Pers.) Cooke,: genus no. 88 (1909)
Stereum pannosum (Sowerby) Lloyd, Mycol. Writ. 4: 21 (1913)
Stereum sowerbyi Berk. [as ’sowerbeii’], in Hooker, Bot. Antarct. Voy. Erebus Terror 1839-1843, II, Fl. Nov.-Zeal.: 182 (1855)
Thelephora pallida (Pers.) Pers., Icon. Desc. Fung. Min. Cognit. (Leipzig): tab. 5 (1800)
Thelephora pannosa (Sowerby) Fr., Syst. mycol. (Lundae) 1: 430 (1821)
Thelephora sowerbyi (Berk.) Berk. [as ’sowerbeii’], Outl. Brit. Fung. (London): 266 (1860)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland.
S. Domański, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXI. Bezblaszkowce. Skórnikowate. Pucharkowate. PWN 1991.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski