Cuphophyllus fornicatus
wilgotnica sklepiona
Występowanie: IX-X
Niejadalny
Cuphophyllus fornicatus (Fr.) Lodge, Padamsee & Vizzini, in Lodge et al., Fungal Diversity: DOI 10.1007/s13225-013-0259-0 [80] (2013)
Kapelusz: 2,5-5 cm, początkowo stożkowaty, u starszych okazów szeroko rozpostarty, z uwypukleniem na szczycie; brzeg gładki, nieprążkowany. Powierzchnia gładka, nieco błyszcząca, w czasie wilgotnej pogody lekko lepka, lecz szybko wysychająca. Barwa bladoochrowa lub szarooliwkowa, na szczycie nieco ciemniejsza (przydymiona), ku brzegowi jaśniejąca.
Hymenofor: blaszki początkowo zupełnie białe, u starszych okazów z szaroochrowym odcieniem, dość grube, rzadkie, u podstawy czasem anastomozujące, szeroko przyrośnięte lub lekko zbiegające, o ostrzu gładkim.
Trzon: 3,5-6 x 0,5-1,0 cm, walcowaty, czasem wygięty, dołem zwężający się, o powierzchni suchej, gładkiej, włóknistej, górą delikatnie oszroniony, biały lub białawy, dołem czasem szarzejący.
Miąższ: białawy, nieco wodnisty, w trzonie włóknisty, po uszkodzeniu nieczerniejący; o smaku łagodnym, bez zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki (6-)7-8,5(-9,5) x (4-)4,5-5,5(-6) μm, szerokoelipsoidalne, elipsoidalne, wydłużone.
Środowisko: występuje pojedynczo lub po kilka sztuk wśród trawy na łąkach i polanach śródleśnych, zawsze na terenach niezadrzewionych.
Uwagi: jest to średniej wielkości wilgotnica, o jasnych, „brudnych” barwach, szarym lub brązowoszarym trzonie, który czasami ma podstawę przebarwioną na rdzawy kolor. Owocnik ze zdjęcia znaleziony został w nieczynnym kamieniołomie. Gatunek ten jest rzadki.
Synonimy:
Camarophyllus fornicatus (Fr.) P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 227 (1879)
Camarophyllus streptopus (Fr.) Wünsche, Die Pilze: 115 (1877)
Dermolomopsis fornicata (Fr.) Vizzini, in Vizzini & Ercole, Micol. Veg. Medit. 26(1): 100 (2012) [2011]
Hygrocybe fornicata (Fr.) Singer, Lilloa 22: 152 (1951) [1949]
Hygrocybe lepidopus (Rea) P.D. Orton & Watling, Notes R. bot. Gdn Edinb. 29(1): 131 (1969)
Hygrocybe streptopus (Fr.) Bon, Docums Mycol. 6(no. 24): 43 (1976)
Hygrophorus clivalis (Fr.) Quél., Bull. Soc. bot. Fr. 24: 322 (1878) [1877]
Hygrocybe fornicata var. streptopus (Fr.) Arnolds, Persoonia 12(4): 476 (1985)
Porpoloma fornicata (Fr.) Bresinsky, in Bresinsky & Besl, Regensb. Mykol. Schr. 11: 233 (2003)
Porpolomopsis fornicata (Fr.) Bresinsky, Regensb. Mykol. Schr. 15: 145 (2008)
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
D. Boertman, Fungi of Northern Europe, Volume 1: The Genus Hygrocybe – Revised 2nd Edition, Svampetryk, 2010
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski