Hydnum repandum
kolczak obłączasty
Hydnum repandum L., Sp. pl. 2: 1178 (1753)
Kapelusz: 4-15 cm, kremowobiały, żółtawy, balodpomarańczowy, na powierzchni gładki, w części środkowej zwykle wklęsły, nieregularny, pofałdowany.
Hymenofor: kolce długości do 6 mm, zbiegające na trzonie, białawe lub bladopomarańczowe.
Trzon: białawy, pełny, krępy.
Miąższ: białawy lub białopomarańczowy, kruchy. Zapach przyjemny, smak łagodny, u starszych okazów nieco gorzkawy.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6,5-9 x 5,5-7 µm, szeroko eliptyczne do prawie kulistych, gładkie.
Środowisko: wyrasta ma ziemi, najczęściej w grupach, w różnych typach lasów. Bardzo pospolity.
Uwagi: gatunkiem podobnym jest kolczak rudawy (Hydnum rufescens), który jest zwykle mniejszy, ma ciemniejszą barwę i zwykle mniej zbiegające kolce.
Synonimy:
Dentinum albidum (Peck) Snell, Mycologia 37(1): 51 (1945)
Dentinum repandum (L.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 650 (1821)
Fungus erinaceus Vaill., Bot. paris. (Paris): 58 (1723)
Hydnum albidum Peck, Bull. N.Y. St. Mus. nat. Hist. 1(no. 2): 10 (1887)
Hydnum album Pers., Traité sur les Champignons Comestibles (Paris): 249 (1818)
Hydnum aurantium Raf., Ann. Bot. (Desvaux) 1: 237 (1813)
Hydnum bicolor Raddi, Mem. Mat. Fis. Soc. Ital. Sci. Modena, Pt. Mem. Fis. 13: 353 (1807)
Hydnum bulbosum Raddi, Mem. Mat. Fis. Soc. Ital. Sci. Modena, Pt. Mem. Fis. 13: 353 (1807)
Hydnum clandestinum Batsch, Elench. fung., cont. prim. (Halle): 113 (1783)
Hydnum diffractum Berk., London J. Bot. 6: 323 (1847)
Hydnum flavidum Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 99 (1774)
Hydnum medium Pers., Observ. mycol. (Lipsiae) 2: 97 (1800) [1799]
Hydnum pallidum Raddi, Mem. Mat. Fis. Soc. Ital. Sci. Modena, Pt. Mem. Fis. 13: 353 (1807)
Hydnum rufescens Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 95 (1774)
Hydnum washingtonianum Ellis & Everh., Proc. Acad. nat. Sci. Philad. 46: 323 (1894)
Hypothele repanda (L.) Paulet, Icon. Champ.: tab. 35:1-2 (1812)
Sarcodon abietinus R. Heim [as ’abietinum’], Revue Mycol., Paris 8: 10 (1943)
Sarcodon repandus (L.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 189 (1886)
Tyrodon repandus (L.) P. Karst., Revue mycol., Toulouse 3(no. 9): 19 (1881)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
B. Gumińska, W. Wojewoda, 1985, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006
Opracowanie: Waldemar Czerniawski