Hygrophorus chrysodon
wodnicha złocista
Występowanie: VII-X
Jadalny
Hygrophorus chrysodon (Batsch) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 320 (1838) [1836-1838]
Kapelusz: 3-7 cm, półkulisto sklepiony, tylko u starszych okazów płasko rozpostarty, na brzegu początkowo podwinięty. Powierzchnia śluzowata, w czasie suchej pogody wysychająca, biała z drobnymi złotożółtymi łuseczkami lub gruzełkami, wyraźnymi zwłaszcza wokół brzegu kapelusza.
Hymenofor: blaszki białe, czasem u młodych okazów na ostrzu złocisto strzępiaste, dość rzadkie, różnej długości, przyrośnięte lub lekko zbiegające.
Trzon: 4-7 x 0,8-1,5 cm, walcowaty, czasem ku dołowi zwężający się, początkowo pełny, po dojrzeniu wewnątrz watowaty, a nawet pusty. Powierzchnia lepka, biała, pokryta drobnymi złotożółtymi łuseczkami, szczególnie wyraźnymi w górnej części.
Miąższ: biały, tylko pod skórką kapelusza czasem żółtawy, po przekrojeniu niezmienny, o smaku łagodnym, bezwonny lub o nieco surowicznym zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 8-10 x 4-5 μm, elipsoidalne. Podstawki 4-zarodnikowe, cystyd brak.
Środowisko: występuje zazwyczaj gromadnie, rzadziej pojedynczo, w różnych typach lasów, szczególnie pod bukami, dębami i świerkami, częściej w górach.
Uwagi: gatunek łatwy do rozpoznania po złocistych gruzełkach, widocznych szczególnie wyraźnie na brzegu kapelusza i u szczytu trzonu.
Synonimy:
Limacium chrysodon (Batsch) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 118 (1871)
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski