Hypholoma fasciculare
maślanka wiązkowa
Występowanie: IV-XI
Trujący
Hypholoma fasciculare (Huds.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 72 (1871)
Kapelusz: średnicy 3-7 cm, początkowo dzwonkowato-łukowaty, później płasko rozpostarty z płaskim garbkiem, gładki, nagi, siarkowożółty do rdzawobrązowego.
Hymenofor: blaszki gęste, przyrośnięte lub zaokrąglone przy trzonie, u młodych owocników siarkowożółte, potem brudnozielone do czarnofioletowych.
Trzon: 5-10 x 0,4-0,8 cm, rurkowaty, gładki, siarkowożółty, u dołu brązowawy, z włóknami w kolorze rudawym, w górnej części z resztkami osłony.
Miąższ: siarkowożółty, sprężysty, smak gorzki, zapach niewyraźny.
Wysyp zarodników: purpurowobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 5,5-7 x 3-4 μm, elipsoidalne do owalnych. Chryzocystydy obecne (jako pleurocystydy).
Środowisko: pojawia się masowo w wiązkach na murszejących pniakach drzew liściastych, rzadziej iglastych.
Uwagi: gatunek bardzo pospolity. Pomylić go można z innymi gatunkami maślanek.
Synonimy:
Agaricus elaeodes Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 222 (1838) [1836-1838]
Agaricus fascicularis Huds., Fl. Angl., Edn 2 2: 615 (1778)
Agaricus praticola (Pers.) J. Otto, Vers. Anordnung Beschr. Agaricorum (Leipzig): 96 (1816)
Agaricus sadleri Berk. & Broome, Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 5 3: 203 (1879)
Agaricus subviridis Berk. & M.A. Curtis, J. Linn. Soc., Bot. 10(no. 45): 292 (1868) [1869]
Clitocybe sadleri (Berk. & Broome) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 163 (1887)
Dryophila fascicularis (Huds.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 154 (1888)
Geophila fascicularis (Huds.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 113 (1886)
Hypholoma elaeodes (Fr.) Gillet, Hyménomycètes (Alençon): 573 (1878)
Hypholoma fasciculare f. ceratophorum Pilát, (1927)
Hypholoma megapotamicum (Speg.) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 1030 (1887)
Hypholoma subviride (Berk. & M.A. Curtis) Dennis, Kew Bull. 15(1): 134 (1961)
Hypholoma sulphureum G.M. Taylor & P.K. Buchanan, New Zealand Botanical Society Newsletter 13: 11 (1988)
Naematoloma capnoides var. pusillum (J.E. Lange) Courtec., Clé de determination macroscopique des champignons superieurs des regions du Nord de la France (Roubaix): 371 (1986)
Naematoloma elaeodes (Fr.) P. Karst., Meddn Soc. Fauna Flora fenn. 5: 61 (1879)
Pratella fascicularis (Huds.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 627 (1821)
Psilocybe fascicularis (Huds.) Kühner, Bull. mens. Soc. linn. Lyon 49(Num. Spéc.): 899 (1980)
Psilocybe subviridis (Berk. & M.A. Curtis) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 1051 (1887)
Literatura:
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski