Lepiota clypeolaria
czubajeczka tarczowata
Występowanie: IX-XI
Niejadalny
Lepiota clypeolaria (Bull.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 137 (1871)
Kapelusz: średnicy 4-7 cm, u młodych okazów jajowaty, później dzwonkowaty, aż do płaskiego, z tępym, rudobrązowym garbkiem. Kapelusz żółtawy z białymi, ochrowożółtymi lub brązowawymi, koncentrycznymi łuseczkami. Na brzegu widoczna jest pozostałość osłony częściowej.
Hymenofor: blaszki białe do białożółtych, wolne, gęste.
Trzon: 4-10 x 0,5-1,0 cm, walcowaty, łamliwy, pusty w środku, na dole zgrubiały, biały z żółtymi i brązowawymi łuseczkami. U starszych okazów nagi, pierścień zanikający.
Miąższ: biały do białoochrowego, smak łagodny, zapach niemiły.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 11-18,5 x 4-6,5 μm, wrzecionowate lub migdałkowate z silnie zakrzywionym końcem. Cheilocystydy 12-30 x 5-15 μm, maczugowate do wrzecionowatych. Sprzążki obecne.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych i iglastych, na ziemi, na terenach trawiastych.
Uwagi: gatunek ten jest bardzo zmienny kolorystycznie, częsty.
Synonimy:
Agaricus clypeolarius Bull., Herb. Fr. 9: tab. 405 (1789)
Agaricus colubrinus Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 258 (1801)
Agaricus columbinus Bull., Herb. Fr. 9: tab. 413, fig. 1 (1789)
Agaricus roseus Scop., Fl. carniol., Edn 2 (Wien) 2: 436 (no. 1505) (1772)
Lepiota colubrina (Pers.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 601 (1821)
Lepiota ochraceosulfurescens Locq., Bull. mens. Soc. linn. Soc. Bot. Lyon 14: 56 (1945)
Lepiota ventriosospora var. umbrinosquamosa (Hongo) Bon, Docums Mycol. 22(no. 88): 29 (1993902]
Literatura:
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008.
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski