Lycoperdon lividum
purchawka cisawa
Lycoperdon lividum Pers., J. Bot. (Desvaux) 2: 18 (1809)
Owocnik: odwrotnie gruszkowaty, rzadziej kulisty, 2-4 cm wysokości i 2-2,5 cm szerokości. Przy podstawie z białymi sznurami grzybni. Egzoperydium młodych owocników ma postać białej ziarnistości, u starszych jest otrębiaste, szarobrązowe, z nielicznymi brodawkami przypominającymi kolce. Endoperydium początkowo jest białawe, z wiekiem żółtobrązowe, szarobrązowe do brązowego; gładkie, z małym ujściem na szczycie. Podglebie ma komory małe, początkowo jest białawe z wiekiem szarobrązowawe do brązowego.
Gleba: oliwkowa do ciemnobrązowej.
Wysyp zarodników: ciemnobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki kuliste 3,5-5 µm średnicy, delikatnie brodawkowane lub gładkie, bez sterygm. Włośnia żółtobrązowa, łamliwa, do 7 µm grubości, rozgałęziona, słabo septowana, z wieloma dużymi jamkami.
Środowisko: pojawia się w miejscach suchych i nasłonecznionych, na łąkach, pastwiskach, wśród porostów i mchów, rzadziej w lasach.
Uwagi: gatunek ten prawdopodobnie preferuje podłoże wapienne.
Synonimy:
Lycoperdon cervinum Bolton, Hist. fung. Halifax (Huddersfield) 3: 116, tab. 116 (1790) [1789]
Lycoperdon cookei Massee, J. Roy. Microscop. Soc.: 14 (1887)
Lycoperdon spadiceum Pers., J. Bot. (Desvaux) 2: 20 (1809)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland.
W. Rudnicka-Jezierska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXIII. Purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodermatales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiatkowe (Podaxales). Instytut Botaniki PAN. Kraków, 1991.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski