Mycena galopus
Grzybówka mleczajowa
Wystepowanie: VII-XI
Niejadalny
Mycena galopus (Pers.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 108 (1871)
Kapelusz: średnicy 0,7 – 2 cm, wysokości 1 cm, dzwonowaty, stożkowaty, rozpostarty do wypukłego z garbkiem. Szary z odcieniem oliwkowym przy brzegu i znacznie ciemniejszym centrum. Powierzchnia matowa, z wiekiem staje się gładka. Brzeg równy. Prążkowanie do 2/3 wysokości od brzegu w kierunku środka kapelusza.
Hymenofor: blaszki różnej długości wąskie i rzadkie, jasnoszarawe, przy trzonie zatokowato wycięte.
Trzon: długości 4-8 cm i grubości 0,25 cm, ciemnoszary, cylindryczny, lekko rozszerzający się ku podstawie i lekko wygięty, u podstawy pokryty szarobiałymi, rzadkimi włoskami, rurkowaty, kruchy, gładki lub delikatnie prążkowany.
Miąższ: cienki, elastyczny, szary, uszkodzony wydziela mlecznobiały sok, gdy młody, smak i zapach niewyczuwalny (czasami lekko piwniczny).
Wysyp zarodników: bezbarwny.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 9-13×5-6,6 μm, wydłużono-elipsoidalne, z dziobkiem, gładkie, słabo amyloidalne, Podstawki 4-zarodnikowe. Cystydy 70-90×8-12 μm, wrzecionowate, cylindryczne ze zwężonym, niekiedy rozgałęzionym wierzchołkiem, wydłużono-butelkowate, liczne.
Środowisko: pospolity od lata do jesieni, występuje pojedynczo w mchu, w lasach liściastych, iglastych, grądach, łęgach i na torfowiskach.
Uwagi: wyróżnia się odmiany czarną (var. nigra) i białą (var. alba). Odmiana czarna przez niektórych autorów uważana jest za odrębny gatunek i podawana jako Mycena leucogalus. Odmiany te mają identyczne cechy mikroskopowe.
Synonimy:
Agaricus galopus Pers.
Agaricus leucogalus Cooke
Mycena leucogala (Cooke) Sacc.
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
M. Lisiewska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XVII. Grzybówka (Mycena). PWN 1987
B. Gumińska, W. Wojewoda „ Grzyby i ich oznaczanie.”
E. Garnweidner „Encyklopedia kieszonkowa. Grzyby.”
Opracowanie: Waldemar Czerniawski, Anna Hreczka