Mycena purpureofusca
grzybówka fioletowobrązowa
Status na Czerwonej Liście – V
Występowanie: VIII-XI
Niejadalny
Mycena purpureofusca (Peck) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 255 (1887)
Kapelusz: średnicy 1,5- 3 cm, wysokości 1-1,5 cm, stożkowato-dzwonkowaty, z garbkiem, wierzchołek dość spiczasty; barwa ciemnobrązowofioletowa z odcieniem purpurowym. Brzeg nieco podwinięty, drobno ząbkowany, do połowy wysokości kapelusza delikatnie rowkowany (wyraźniej przy wysychaniu), jaśniejszy, z odcieniem oliwkowym. Powierzchnia sucha, matowa.
Hymenofor: blaszki zatokowato wycięte, dość gęste, wąskie, nierównej długości, szare z odcieniem beżowym, o ciemnofioletowym ostrzu.
Trzon: 5-8×0,2-0,4 cm, rurkowaty, gładki, błyszczący, barwy kapelusza lub nieco od niego bledszy, z odcieniem fioletowym; stopniowo rozszerzający się u podstawy. Podstawa pokryta rzadkimi, szarobrązowymi włoskami.
Miąższ: dość elastyczny, chrząstkowaty, szarofioletowy, bez wyczuwalnej woni i smaku.
Wysyp zarodników: bezbarwny.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 8-12×6-7 μm, szerokoelipsoidalne, wewnątrz ziarniste, amyloidalne. Podstawki 2- i 4-zarodnikowe. Cystydy 7-60 x 10-30 μm, buteleczkowate, czasami o szyjce rozgałęzionej, z ziarnistą zawartością fioletowej barwy.
Środowisko: wyrasta pojedynczo albo kępkami po dwa lub kilka okazów ma zmurszałych pniakach i drewnie drzew iglastych. W Polsce dość rzadki.
Uwagi: podobny gatunkiem jest M. rubromarginata, która nie posiada jednak tonacji fioletowych w barwie kapelusza i trzonu oraz jej cystydy są nieco innego kształtu.
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
M. Lisiewska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XVII. Grzybówka (Mycena). PWN 1987
W. Wojewoda, M. Ławrynowicz, Czerwona lista grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. Red list of macrofungi in Poland, 2006.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski