Pluteus nanus
drobnołuszczak malutki
Występowanie: V-XI
Niejadalny
Pluteus nanus (Pers.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 98 (1871)
Kapelusz: średnicy 1,5-6 cm, początkowo półkulisty lub trochę stożkowaty, z wiekiem płasko rozpostarty, czasem nieco uwypuklony na szczycie lub z małym garbkiem, a niekiedy trochę wklęśnięty. Brązowy z odcieniem ochrowym albo szarobrązowy z odcieniem zielonkawym, może być prążkowany prawie do połowy promienia, gładki, w środkowej części nieco żyłkowany.
Hymenofor: blaszki wolne, białawoszare, z wiekiem różowe, wybrzuszone do 0,7 cm.
Trzon: 3-5 x 0,3-0,8 cm, na ogół równogruby, początkowo pełny i białawy, z czasem pusty wewnątrz, w kierunku podstawy brązowy albo szarawy.
Miąższ: biały, o łagodnym smaku i miłym, nieokreślonym zapachu.
Wysyp zarodników: łosioworóżowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki (6,5-)7-9(-10) x 5,5-7 μm, szerokoelipsoidalne. Cheilocystydy liczne 30-75 x 13-25 μm, maczugowate do wrzecionowatych, bezbarwne. Pleurocystydy 65-90 x 14-26 μm, butelkowate, niekiedy workowate, bezbarwne, czasem z brązową treścią. Skórka kapelusza typu palisadowego, zbudowana ze strzępek o szczytowych elementach gruszkowatych do kulistawych na trzoneczkach, o brązowej treści.
Środowisko: pojawia się pojedynczo lub po kilka w lasach liściastych na rozkładającym się drewnie albo na ziemi.
Uwagi: gatunkiem podobnym jest rzadki Pluteus pallescens, który ma bardziej żyłkowany kapelusz i mniejsze zarodniki.
Synonimy:
Pluteus griseopus P.D. Orton, Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 356 (1960)
Literatura:
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby. Tom XXVII. Łuskowcowate (Pluteaceae). Wyd. Inst. Botaniki PAN. Kraków 1999
H. Knudsen, J. Vesterholt , Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen 2008
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski