Stropharia aeruginosa
pierścieniak grynszpanowy
Występowanie: VII-XI
Jadalny
Stropharia aeruginosa (Curtis) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 141 (1872)
Kapelusz: średnicy 3-9 cm, początkowo półkulisty, dzwonkowaty, później łukowaty do łaskiego, często z szerokim, tępym garbkiem. Młode owocniki pokryte śluzem, szczególnie podczas wilgotnej pogody. Na kapeluszu widoczne są białe, łuskowate płatki, na brzegu zwisają resztki białej osłony. Skórka łatwo się zdejmuje, miedzianozielona, z wiekiem blednąca do żółtoochrowej lub kremowej.
Hymenofor: blaszki gęste, przyrośnięte do trzonu, u młodych owocników okryte osłoną, białawe, z wiekiem ciemnieją aż do czekoladowobrązowych.
Trzon: 5-10 x 0,5-1,0 cm, gruby, walcowaty, rurkowaty, włóknisty, niebieskawy, niebieskozielony, nad pierścieniem nagi, pod nim z białawymi łuseczkami. Pierścień błoniasty, odstający, szybko zanika.
Miąższ: zielonobiały, później kremowy. Smak i zapach niewyraźne.
Wysyp zarodników: żółtobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 7-9(-10) x 4-5,5(-6) μm, elipsoidalne do migdałkowatych. Cheilocystydy maczugowate z rozszerzonym wierzchołkiem (8-10 μm).
Środowisko: pojawia się w lasach iglastych i liściastych, na próchniejącym drewnie zagrzebanym w ziemi, na trocinach.
Uwagi: gatunek jadalny lecz bez znaczenia kulinarnego. Jest kilka podobnych piercieniaków, do rozróżnienia głównie na podstawie różnic mikroskopowych.
Synonimy:
Agaricus aeruginosus Curtis, Fl. Londin. 2: tab. 309 (1782)
Pratella aeruginosa (Curtis) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 626 (1821)
Psilocybe aeruginosa (Curtis) Noordel., Persoonia 16(1): 128 (1995)
Literatura:
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski