Volvariella murinella
pochwiak myszaty
Status na Czerwonej Liście – R
Występowanie: VIII-IX
Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser ex Dennis, P.D. Orton & Hora, Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 167 (1960)
Kapelusz: średnicy 2-5,5 cm, płasko-wypukły, stopniowo rozpłaszczający się, nieraz z niskim wzgórkiem w części centralnej; jasnoszary, rzadziej białawy, z przebiegającymi promieniście jedwabistymi włókienkami, których odchylone końce nadają powierzchni wygląd łuskowaty; na szczycie nieco owłosiony,suchy albo lepki.
Hymenofor: blaszki gęste, na ogół cienkie, wybrzuszone; białawe za młodu, dojrzałe różowe, o jaśniejszym ostrzu.
Trzon: 1,5-7 x 0,3-0,6 cm, równogruby, ale u podstawy rozszerzony do 1 cm; całkowicie omszony tylko za młodu, w dolnej części wcześnie staje się gładki; białawy, błyszczący, łamliwy, wewnątrz włóknisty. Pochwa workowata, błoniasta, cienka, głęboka, na zewnątrz trochę omszona, pękająca na 2-4 płaty.
Miąższ: dosyć cienki, biały do jasnoszarego, w trzonie zaledwie żółtoochrowy. Smak niezbyt przyjemny, słaby, zapach aromatyczno-ziołowy.
Wysyp zarodników: różowy z odcieniem brązowawym.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 5,5-7,5(-8,5) x 3-4,5 μm, elipsoidalne do cylindrycznych. Cheilocystydy 40-100 x 10-30 μm, zmienne – maczugowate, butelkowate, workowate. Pleurocystydy podobne. komórki ze skórki kapelusza złożone z krótkich członów o szerokości 10-30 μm zawierają wewnątrz szarobrązowy pigment. Komórki ze szczytowych łuseczek (kosmków) są cieńsze, o cylindrycznych członach do 230 μm długości.
Środowisko: pojawia się pojedynczo lub po kilka w lasach zarówno liściastych jak i mieszanych, na bogatej ziemi w miejscach trawiastych.
Uwagi: charakterystycznymi cechami tego gatunku są: szarawe zabarwienie kapelusza i pochwy, niewielkie rozmiary owocnika oraz wydłużone zarodniki.
Synonimy:
Volvaria murinella Quél., Compt. Rend. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 11: 391 (1883) [1882]
Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser, in Gams, Kl. Krypt.-Fl. Mitteleuropa – Die Blätter- und Baupilze (Agaricales und Gastromycetes) (Stuttgart) 2: 110 (1953)
Literatura:
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby. Tom XXVII. Łuskowcowate (Pluteaceae). Wyd. Inst. Botaniki PAN. Kraków 1999
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen 2008
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski