Gliophorus psittacinus
wilgotnica papuzia
Status na Czerwonej Liście – R
Występowanie: VII-X
Niejadalny
Gliophorus psittacinus (Schaeff.) Herink, Sb. severočeského Musea, Historia Naturalis 1: 82 (1958)
Kapelusz: 2-5 cm, początkowo wypukły, u starszych okazów płasko rozpostarty, a nawet wywinięty do góry, na szczycie zawsze lekko uwypuklony, o brzegu prążkowanym od prześwitujących blaszek; konsystencja mięsista. Barwa kapelusza bardzo zmienna: cytrynowożółta, pomarańczowa, mięsnoróżowa, często z odcieniem zielonym lub grynszpanowozielonym. Powierzchnia gładka, w czasie wilgotnej pogody lepka, śluzowata, w czasie suszy wyschnięta, błyszcząca (szczególnie śluzowate są młode okazy).
Hymenofor: blaszki żółte lub zielonkawe, czasem pomarańczowe, dość grube (u starszych okazów), połączone zmarszczkami międzyblaszkowymi, rzadkie, przy trzonie wąsko przyrośnięte lub zaokrąglone. Ostrza blaszek gładkie lub pofalowane.
Trzon: 3-7 x 0,5-0,8 cm, wysmukły, równowąski lub dołem rozszerzający się, czasem wygięty lub spłaszczony, o konsystencji mięsistej; wnętrze puste. Barwa bardzo zmienna: żółta, pomarańczowa, zielona i różowa, u podstawy biaława. Powierzchnia gładka, lepka, zwłaszcza u młodych okazów i w czasie wilgotnej pogody.
Miąższ: białawy i zielonkawy, bardzo cienki, kruchy, o smaku łagodnym, bez zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6-9,5 x 3,5-4 μm, elipsoidalne, gładkie. Podstawki 2- i 4-zarodnikowe. Cystyd brak.
Środowisko: pojawia się przeważnie gromadnie, po kilkanaście sztuk, rzadziej po 2-3 owocniki wśród traw lub mchów na łąkach, pastwiskach, w zaroślach. Może tworzyć czarcie kręgi.
Uwagi: jest to gatunek łatwy do rozpoznania po śluzowatej powierzchni owocnika i zawsze (choć czasem w minimalnej ilości) zielonkawym zabarwieniu kapelusza lub trzonu.
Synonimy:
Hygrocybe psittacina (Schaeff.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 112 (1871)
Hygrocybe sciophana (Fr.) Wünsche, Die Pilze: 114 (1877)
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
D. Boertman, Fungi of Northern Europe, Volume 1: The Genus Hygrocybe – Revised 2nd Edition, Svampetryk, 2010
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski