Hygrophorus agathosmus
wodnicha pachnąca
Hygrophorus agathosmus (Fr.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 325 (1838) [1836-1838]
Kapelusz: 4-7 cm, początkowo w części centralnej mocno uwypuklony, a na brzegu podwinięty, po dojrzeniu płasko rozpostarty, często z pozostającym uwypukleniem na szczycie. Powierzchnia w czasie wilgotnej pogody śluzowata, po wyschnięciu gładka, błyszcząca, na szczycie pokryta niekiedy drobnymi, lepkimi gruzełkami, jasnopopielata, popielatooliwkowa, ochrowooliwkowa lub szarobrązowa (wyjątkowo biała), na szczycie zazwyczaj ciemniejsza.
Hymenofor: blaszki białawe, u starszych okazów z odcieniem ochrowym, różnej długości, czasem u nasady anastomozujące, przy trzonie szeroko przyrośnięte i lekko lub też wyraźnie zbiegające, na ostrzu gładkie.
Trzon: 5-7 x 1-1,5 cm, cylindryczny, czasem ku dołowi nieco rozszerzający się, wewnątrz pełny, tylko u bardzo starych okazów gąbczasty. Powierzchnia sucha, włóknista, w górnej części gęsto pokryta białymi, drobnymi kosmkami, biaława z odcieniem szaroochrowym.
Miąższ: białawy, delikatny, nieco wodnisty, po przekrojeniu nie zmieniający barwy, o smaku łagodnym i charakterystycznym zapachu przypominającym migdały.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 8-11 x 3-6 μm, wąskoelipsoidalne. Podstawki 4-zarodnikowe, cystyd brak.
Środowisko: występuje pojedynczo lub w grupach w lasach iglastych i na brzegach lasów, w szczególności na glebach wapiennych.
Uwagi: jest to gatunek jadalny, lecz niesmaczny.
Synonimy:
Limacium agathosmum (Fr.) Wünsche, Die Pilze: 116 (1877)
Hygrophorus cerasinus (Berk.) Berk., Outl. Brit. Fung. (London): 197 (1860)
Hygrophorus hyacinthinus Quél., Enchir. fung. (Paris): 48 (1886)
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
Opracowanie: Waldemar Czerniawski