Volvariella hypopithys
pochwiak drobny
Status na Czerwonej Liście – R
Występowanie: VII-X
Niejadalny
Volvariella hypopithys (Fr.) Shaffer, Mycologia 49: 572 (1957)
Kapelusz: średnicy 2-5 cm, półkulisty lub tępostożkowaty, stopniowo rozpościerający się do płaskiego, a wówczas może mieć wykształcone małe uwypuklenie lub wklęśnięcie, biały, trochę różowawy na szczycie, suchy, błyszczący, pokryty promieniście biegnącymi włókienkami, których końce łuseczkowato odstają. Brzeg nieznacznie frędzelkowaty i wystający poza blaszki.
Hymenofor: blaszki gęste, mieszane, wolne, początkowo kremowe, później mięsistoróżowe, wybrzuszone do 0,6 cm; o jasnym ostrzu.
Trzon: 2-6 x 0,2-0,6 cm, cylindryczny, zwykle u podstawy trochę grubszy, biały, w części dolnej przybierający brudnoochrową jasną barwę, cały omszony, pełny i wewnątrz włókienkowaty. Pochwa workowata, biała, z wiekiem trochę płowa, pękająca na 2-4 płaty.
Miąższ: biały, w trzonie do jasnożółtawego, bez określonego smaku i nieznacznie pachnący rzodkwią.
Wysyp zarodników: łososioworóżowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6-8 x 3,5-5 μm, elipsoidalne do jajowatych lub wydłużonych. Cheilocystydy 40-11(-140) x 10-22 (-35) μm, o zmiennych kształtach, maczugowate, butelkowate lub wrzecionowate. Pleurocystydy podobne. Strzępki ze skórki kapelusza zbudowane z członów cylindrycznych, gładkich 50-70 x 5-30 μm i niezabarwionych. Sprzążek brak.
Środowisko: pojawia się pojedynczo lub po kilka w lasach liściastych i mieszanych w ściółce, na ziemi, rzadziej na łąkach na terenach przyleśnych.
Uwagi: charakterystycznymi cechami tego gatunku są biała barwa kapelusza, omszenie trzonu oraz szerokie zarodniki (do 5 μm). Gatunkiem bardzo podobnym jest drobniejszy, o gładkim trzonie V. pusilla.
Literatura:
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby. Tom XXVII. Łuskowcowate (Pluteaceae). Wyd. Inst. Botaniki PAN. Kraków 1999
H. Knudsen, J. Vesterholt , Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen 2008
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Pol
Opracowanie: Waldemar Czerniawski