Cuphophyllus colemannianus
kopułek jesienny
Występowanie: IX-XI
Cuphophyllus colemannianus (A. Bloxam) Bon, Docums Mycol. 14(no. 56): 10 (1985) [1984]
Kapelusz: 3-6 cm, początkowo półkulisto sklepiony, po dojrzeniu płasko rozpostarty, z uwypukleniem na szczycie, o brzegu wywiniętym ku górze, higrofaniczny. W stanie wilgotnym z przeświecającymi blaszkami w postaci prążków na obwodzie kapelusza. Powierzchnia lekko lepka, szybko wysychająca, gładka, brązowa z czerwonawym odcieniem, na brzegu kapelusza nieco jaśniejsza, na szczycie intensywniej zabarwiona.
Hymenofor: blaszki początkowo białe, po dojrzeniu ochrowe, rzadkie, dość grube, różnej długości, u starych okazów poprzecznie zmarszczone, przy trzonie zbiegające. Brzeg blaszek równy.
Trzon: 5-8 x 0,4-0,8 cm, cylindryczny, czasem skręcony, u młodych okazów wewnątrz pełny, u starszych pusty, na powierzchni suchy, gładki, białawy lub z odcieniem jasnobrązowym.
Miąższ: w trzonie biały, w kapeluszu brązowy, po przekrojeniu niezmieniający barwy, bezwonny, o smaku łagodnym.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki (6-)7,5-9(-10) x (4-)5-6(-7) μm, szerokoelipsoidalne, gładkie. Podstawki 4- zarodnikowe.
Środowisko: występuje zazwyczaj gromadnie, na łąkach, wśród traw.
Uwagi: gatunek ten jest bardzo rzadki i łączony z glebami wapiennymi. Owocniki ze zdjęcia zostały znalezione na murawach kserotermicznych w okolicach Olsztyna pod Częstochową.
Synonimy:
Camarophyllus colemannianus (A. Bloxam) Ricken, Vadem. Pilzfr. 2: 197 (1920)
Hygrocybe colemanniana (A. Bloxam) P.D. Orton & Watling, Notes R. bot. Gdn Edinb. 29(1): 131 (1969)
Hygrophorus colemannianus A. Bloxam, Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 2 13: 403 (1854)
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
D. Boertman, Fungi of Northern Europe, Volume 1: The Genus Hygrocybe – Revised 2nd Edition, Svampetryk, 2010
Opracowanie: Waldemar Czerniawski