Mutinus caninus
mądziak psi
Występowanie: VI-XI
Niejadalny
Mutinus caninus (Huds.) Fr., Summa veg. Scand., Section Post. (Stockholm): 434 (1849)
Owocnik: młode owocniki kulistawe lub jajowate, 2-3 x 1,5-2,5 cm, białe lub łososioworóżowe, związane z podłożem rozgałęzionym sznurem grzybni. Po pęknięciu trzon wysokości do 16 cm i grubości 1 cm. Kapelusz stożkowaty, pokryty ciemnooliwkową, lepką masą zarodników; po ich rozsianiu jamki kapelusza i górna część trzonu żółtopomarańczowa lub morelowa. Zapach początkowo przyjemny, tytoniowy lub owocowy, później nieprzyjemny, zbliżony do zapachu sromotnika smrodliwego, ale znacznie mniej intensywny.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 4-5 x 1,5-2 µm, elipsoidalne, gładkie.
Środowisko: pojawia się w cienistych lasach liściastych i iglastych, wśród krzewów.
Uwagi: gatunek nieczęsty. Do roku 2014 był objęty ścisłą ochroną. Gatunkiem podobnym jest mądziak malinowy (Mutinus ravenelii). Saprotrof.
Synonimy:
Aedycia canina (Huds.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 441 (1898)
Cynophallus caninus (Huds.) Fr., Outl. Brit. Fung. (London): 298 (1860)
Ithyphallus inodorus Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 675 (1821)
Phallus caninus Huds., Fl. Angl., Edn 2 2: 630 (1778)
Phallus inodorus Sowerby, Col. fig. Engl. Fung. Mushr. (London) 3: pl. 330 (1801)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006
B. Gumińska, W. Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa, 1985
W. Rudnicka-Jezierska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXIII. Purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodermatales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiatkowe (Podaxales). Instytut Botaniki PAN. Kraków, 1991.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski