Coprinus comatus
czernidłak kołpakowaty
Występowanie: IV-XI
Jadalny
Coprinus comatus (O.F. Müll.) Pers., Tent. disp. meth. fung. (Lipsiae): 62 (1797)
Kapelusz: średnicy 3-6(10) cm i wysokości 6-13 cm. Kształt walcowaty, białawy, na szczycie ochrowobrązowy. Powierzchnia (z wyjątkiem szczytu) pokryta białawymi łuseczkami. U dojrzałych owocników brzeg kapelusza odgina się na zewnątrz i rozpływa w czarną maź.
Hymenofor: blaszki początkowo białe, z wiekiem różowieją, następnie czernieją i rozpływają się. Blaszki gęste, wolne.
Trzon: biały, wysoki, smukły, 6-12 x 0,8-1,2 cm, na powierzchni pokryty drobnymi włókienkami lub łuseczkami, z pierścieniem, wewnątrz pusty.
Miąższ: biały, w kapeluszu bardzo cienki, smak łagodny, zapach słaby.
Wysyp zarodników: czarny.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 10-14 x 9-12 x 6-8 μm, elipsoidalne.
Środowisko: pojawia się zazwyczaj gromadnie, w ogrodach, w parkach, na trawnikach, na poboczach dróg.
Uwagi: gatunek pospolity. Młode owocniki są jadalne.
Synonimy:
Agaricus comatus O.F. Müll., Fl. Danic. 5: tab. 834 (1780)
Agaricus fimetarius Bolton, Hist. fung. Halifax (Huddersfield) 1: 44, tab. 44 (1788)
Agaricus ovatus Scop., Fl. carniol., Edn 2 (Wien) 2: 425 (1772)
Agaricus ovatus Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 4, tab. 7 (1774)
Coprinus ovatus (Schaeff.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 242 (1838) [1836-1838]
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, PWRiL, Warszawa, 1985.
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski