Lyophyllum decastes
kępkowiec jasnobrązowy
Występowanie: VIII-XI
Jadalny
Lyophyllum decastes (Fr.) Singer, Lilloa 22: 165 (1951) [1949]
Kapelusz: średnicy 3-8 (-10) cm, brązowy, szary, szarobrązowy, jednobarwny lub plamisty do strefowanego. Na brzegu podwinięty, zwłaszcza u młodych okazów. Powierzchnia sucha, gładka, czasami oprószona.
Hymenofor: blaszki białawe, później szare, bez różowego odcienia, gęste, przy trzonie przyrośnięte lub lekko zbiegające.
Trzon: 7-13 x 1-2 cm, w dolnej części rozszerzający się. Przy podstawie często trzony sąsiednich owocników są pozrastane. Powierzchnia gładka, błyszcząca.
Miąższ: białawy, pod skórką szary, niezmienny, smak łagodny, bez wyraźnego zapachu.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki kuliste, 5-6,5 μm, gładkie.
Środowisko: pojawia się w rożnych typach lasów, zwłaszcza na terenach piaszczystych.
Uwagi: gatunek niezbyt częsty.
Synonimy:
Agaricus aggregatus Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: tab. 305, 306 (1774)
Agaricus dasypus Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 348 (1801)
Agaricus decastes Fr., Observ. mycol. (Havniae) 2: 105 (1818)
Agaricus molybdinus Bull., Herb. Fr. 11: tab. 523 (1791)
Agaricus subdecastes Cooke & Massee, in Cooke, Handb. Brit. Fungi, 2nd Edn: 366 (1891)
Clitocybe aggregata (Schaeff.) Gillet, Hyménomycètes (Alençon): 161 (1874) [1878]
Clitocybe decastes (Fr.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 124 (1871)
Clitocybe molybdina (Bull.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 120 (1871)
Clitocybe subdecastes (Cooke & Massee) W.G. Sm., Syn. Brit. Basidiomyc.: 51 (1908)
Gyrophila aggregata (Schaeff.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 19 (1886)
Tricholoma aggregatum (Schaeff.) Ricken, Die Blätterpilze: 360 (1915)
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa, 1985.
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006.
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen, 2008.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski