Hypholoma lateritium
maślanka ceglasta
Występowanie: V-XI
Niejadalny
Hypholoma lateritium (Schaeff.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 72 (1871)
Kapelusz: średnicy 3-9 cm, początkowo półkulisty, później łukowaty do płaskiego, mięsisty, gładki, nagi, suchy, podczas wilgotnej pogody lepki. Przy brzegu pokryty resztkami żółtawej osłony. W środkowej części płowoczerwonawy do ceglastoczerwonego, przy brzegu żółtopomarańczowy.
Hymenofor: blaszki gęste, żółtawe, z wiekiem oliwkowobrązowe, czekoladowe.
Trzon: 5-11 x 0,6-1,4 cm, walcowaty, pełny, później pusty, zakrzywiony, gładki, nagi, białawy, w dolnej części brązowawy.
Miąższ: białawy, smak gorzki, zapach łagodny.
Wysyp zarodników: oliwkowobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6-8 x 3-4,5 μm, elipsoidalne. Chryzocystydy obecne.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych i mieszanych, na pniakach, korzeniach, powalonych konarach drzew liściastych.
Uwagi: gatunek bardzo pospolity. Pomylić go można z innymi gatunkami maślanek.
Synonimy:
Agaricus carneolus Batsch, Elench. fung. (Halle): 83 (1783)
Agaricus lateritius Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 22 (1774)
Agaricus pomposus Schumach., Enum. pl. (Kjbenhavn) 2: 251 (1803)
Agaricus pomposus Bolton, Hist. fung. Halifax (Huddersfield) 1: 5, tab. 5 (1788)
Agaricus sublateritius Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: tab. 49, figs 6-7 (1774)
Cortinarius schaefferi (Berk. & Broome) Rob. Henry, Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 97(3): 214 (1981)
Deconica squamosa Cooke, Illustrations of British Fungi (Hymenomycetes) (London) 4: pl. 558 (1885)
Dryophila sublateritia (Schaeff.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 1-492 (1888)
Geophila sublateritia (Schaeff.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 113 (1886)
Hypholoma sublateritium (Schaeff.) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 113 (1872)
Naematoloma sublateritium (Schaeff.) P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 495 (1880) [1879]
Pratella lateritia (Schaeff.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 627 (1821)
Psilocybe lateritia (Schaeff.) Noordel., Persoonia 16(1): 129 (1995)
Literatura:
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski