Hypholoma capnoides
maślanka łagodna
Hypholoma capnoides (Fr.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 72 (1871)
Kapelusz: średnicy 3-6 cm, miodowy, czerwonawożółty lub ochrowy w centrum, higrofaniczny. Brzeg jaśniejszy z resztkami osłony. Początkowo półkulisty, z wiekiem wypukły do rozpostartego.
Hymenofor: blaszki gęste, długo dymnoszare, bez zielonych odcieni.
Trzon: 5-10 x 0,3-1,0 cm, bldaożółty, bliżej podstawy brązowawy, włókienkowaty.
Miąższ: smak łagodny, na surowo bywa trochę ostry.
Wysyp zarodników: purpurowobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 7-9 x 4-5 μm, elipsoidalne do owalnych, z porą rostkową. Chryzocystydy obecne (jako pleurocystydy i cheilocystydy).
Środowisko: pojawia się późną jesienią na pniakach drzew iglastych, zwłaszcza sosen i świerków.
Uwagi: gatunek często spotykany. Można pomylić go z innymi maślankami.
Synonimy:
Agaricus capnoides Fr., Observ. mycol. (Havniae) 2: 27 (1818)
Dryophila capnoides (Fr.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 154 (1888)
Dryophila fascicularis var. capnoides (Fr.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 478 (1888)
Geophila capnoides (Fr.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 113 (1886)
Naematoloma capnoides (Fr.) P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 495 (1880) [1879]
Psilocybe capnoides (Fr.) Noordel., Persoonia 16(1): 128 (1995)
Literatura:
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski