Protostropharia semiglobata
pierścieniak półkulisty
Występowanie: VI-X
Niejadalny
Protostropharia semiglobata (Batsch) Redhead, Moncalvo & Vilgalys, Index Fungorum 15: 2 (2013)
Kapelusz: średnicy 1-4 cm, białawy do żółtawego, ochrowy w centrum. Półkulisty, na starość lekko wypukły. Skórka lepka.
Hymenofor: szarofioletowe z odcieniem oliwkowym. Ostrza jaśniejsze.
Trzon: 5-15 x 0,2-0,5 cm, biały do żółtawego, śluzowaty, z lejkowatym pierścieniem. Przy podstawie czasami rozszerzony.
Miąższ: biały, bez wyraźnego zapachu.
Wysyp zarodników: czarnofioletowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 15,5-21 x 9-11,5 μm, elipsoidalne. Cheilocystydy wąskobutelkowate z rozszerzonym wierzchołkiem. Chryzocystydy obecne.
Środowisko: pojawia się na glebach nawożonych obornikiem, na stertach obornika, na łąkach, pastwiskach, polach uprawnych.
Uwagi: gatunek ten jest dość często spotykany. Podobny jest kołpaczek blady (Panaeolus semiovatus), również koprofilny.
Synonimy:
Agaricus nitens Bull., Herb. Fr. 2: tab. 84 (1782) [1781-82]
Agaricus semiglobatus Batsch, Elench. fung. (Halle): 141 (1786)
Agaricus stercorarius Schumach., Enum. pl. (Kjbenhavn) 2: 286 (1803)
Agaricus virosus Sowerby, Col. fig. Engl. Fung. Mushr. (London) 3: pl. 407 (1809)
Coprinus semiglobatus (Batsch) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 632 (1821)
Fungus semiglobatus (Batsch) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 480 (1898)
Geophila semiglobata (Batsch) Quél., Enchir. fung. (Paris): 112 (1886)
Geophila stercoraria (Schumach.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 112 (1886)
Psalliota semiglobata (Batsch) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 72 (1871)
Psalliota stercoraria (Schumach.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 72 (1871)
Psilocybe semiglobata (Batsch) Noordel., Persoonia 16(1): 129 (1995)
Stropharia semiglobata (Batsch) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 143 (1872)
Literatura:
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski