Amanita vaginata
muchomor szarawy
Amanita vaginata (Bull.) Lam., Encycl. Méth. Bot. (Paris) 1(1): 109 (1783)
Kapelusz: średnicy 3-8 cm, jajowaty do dzwonkowatego, z wiekiem wypukły do rozpostartego, czasami z wgłębieniem, promieniście prążkowany, szary lub brązowoszary.
Hymenofor: blaszki białe, średnio gęste.
Trzon: 5-13 x 0,5-1 mm, cylindryczny do zgrubiałego, włóknisty, białawy, z żółtawobrązowym odcieniem. Pochwa workowata, biała do jasnoszarej, bez plamek.
Miąższ: biały.
Wysyp zarodników: biały, kruchy, bez smaku i zapachu.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 9 – 13 μm, okrągławe.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych i iglastych, szczególnie z udziałem buka i brzozy.
Uwagi: gatunek pospolity. Na surowo trujący.
Synonimy:
Agaricus albus Bull., Herb. Fr. 13: tab. 597 (1793)
Agaricus fungites Batsch, Elench. fung. (Halle): 51 (1783)
Agaricus hyalinus Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 63 (1774)
Agaricus hyperboreus P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 25: 27 (1876)
Agaricus plumbeus Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 37 (1774)
Agaricus strangulatus Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 6 (1838) [1836-1838]
Agaricus urceolatus Viv., I Funghi d’Italia (Genova): 13, tab. 14 (1834)
Agaricus urceolatus var. spadiceus Viv.
Agaricus vaginatus Bull., Herb. Fr. 3: tab. 98 (1783) [1782-83]
Amanita hyperborea (P. Karst.) Fayod, Annls Sci. Nat., Bot., sér. 7 9: 317 (1889)
Amanita livida Pers., Tent. disp. meth. fung. (Lipsiae): 66 (1797)
Amanita strangulata (Fr.) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 66 (1872)Clavariaceen und Tremellaceen 18: 11 (1930)
Fungus phalloides Bull., Herb. Fr. 1: tab. 2 (1781) [1780-81]
Polyporus albus (Bull.) E.H.L. Krause, Basidiomycetum Rostochiensium: 53 (1928)
Pseudofarinaceus hyperboreus (P. Karst.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 2: 868 (1891)
Vaginata hyperborea (P. Karst.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 539 (1898)
Vaginata livida Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 601 (1821)
Literatura:
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski