Hericium erinaceus
soplówka jeżowata
Status na Czerwonej liście – E, chroniony
Występowanie: IX-XI
Jadalny
Hericium erinaceus (Bull.) Pers., Comm. fung. clav. (Lipsiae): 27 (1797)
Owocnik: kulisty, poduchowaty, 8-40 cm, na przedniej i spodniej stronie pokryty zwisającymi, kruchymi kolcami. Biały, białokremowy, z wiekiem żółtosiwawy, ochrowobrązowawy. Przyrośnięty do drewna bokiem.
Miąższ: biały, elastyczny, włóknisty i zwarty; zapach przyjemny, grzybowy, smak słodkawy.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 4-5,5 x 5-6,5 µm, elipsoidalne lub okrągławe, gładkie lub nieznacznie szorstkie, amyloidalne.
Środowisko: pojawia się w lasach, parkach, alejach, jako pasożyt na żywych pniach liściastych, dębach i bukach (rzadziej na jabłoniach i orzechach). Często rośnie wysoko.
Uwagi: gatunek ten jest bardzo rzadki. Pewne podobieństwo wykazuje kolczatek strzępiasty (Hericium cirrhatum).
Synonimy:
Clavaria conferta Paulet, Traité sur les Champignons Comestibles (Paris) 2(Index): 427 (1793)
Clavaria erinaceus (Bull.) Paulet, Traité sur les Champignons Comestibles (Paris) 2(Index): 1-476 (1793)
Dryodon caput-medusae (Bull.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 193 (1886)
Dryodon erinaceus (Bull.) P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 37: 92 (1882)
Dryodon juranus Quél., Compt. Rend. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 30(2): 496 (1902) [1901]
Hericium caput-medusae (Bull.) Pers., Comm. fung. clav. (Lipsiae): 26 (1797)
Hericium echinus (Scop.) Pers., Comm. fung. clav. (Lipsiae): 28 (1797)
Hericium grande Raf., Ann. Bot. (Desvaux) 1: 237 (1813)
Hericium hystrix Pers., Comm. fung. clav. (Lipsiae): 27 (1797)
Hericium unguiculatum (Pers.) Legon & A. Henrici, Checklist of the British & Irish Basidiomycota (Richmond): 126 (2005)
Hydnum caput-medusae Bull., Herb. Fr. 9: pl. 412 (1780)
Hydnum echinus (Scop.) Fr., Syst. mycol. (Lundae) 1: 410 (1821)
Hydnum erinaceus Bull., Herb. Fr. 1: tab. 34 (1781) [1780-81]
Hydnum grande (Raf.) Steud., Nomencl. bot.: 204 (1824)
Hydnum hystricinum Batsch, Elench. fung. (Halle): 113 (1783)
Hydnum hystrix (Pers.) Fr., Syst. mycol. (Lundae) 1: 410 (1821)
Hydnum juranum (Quél.) Sacc. & D. Sacc., Syll. fung. (Abellini) 17: 150 (1905)
Hydnum omasum Panizzi, Comm. Soc. crittog. Ital. 1(3): 175 (1862)
Hydnum unguiculatum (Pers.) Streinz, Nomencl. fung. (Berlin): 326 (1861)
Manina cordiformis Scop., Diss. sci. nat., Edn 1 2: 97 (1772)
Martella echinus Scop., Annus hist.-nat. 4: 151 (1770)
Martella hystricinum (Batsch) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 492 (1898)
Martella hystrix (Pers.) Lloyd, Mycol. Writ. 3: 457 (1910)
Merisma caput-medusae (Bull.) Spreng., Syst. veg., Edn 16 4(1): 496 (1827)
Merisma hystrix (Pers.) Spreng., Syst. veg., Edn 16 4(1): 496 (1827)
Steccherinum quercinum Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 651 (1821)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
B. Gumińska, W. Wojewoda, 1985, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
http://www.mushroomexpert.com/hericium_erinaceus.html
Opracowanie: Waldemar Czerniawski