Xerula pudens
pieniążkówka dębowa
Status na Czerwonej Liście – R
Występowanie: VIII-IX
Niejadalny
Xerula pudens (Pers.) Singer, Lilloa 22: 289 (1951) [1949]
Kapelusz: średnicy 3-6 cm, jasnobeżowy do brązowego, suchy, aksamitny.
Hymenofor: blaszki białe, średnio gęste.
Trzon: 6-15 x 0,3-0,8 cm, cynamonowobrązowy, aksamitny.
Miąższ: biały, czasami gorzkawy.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 8,5-12,5 x 8-10,5 μm, okrągławe.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych, pod dębami, na glebach wapiennych.
Uwagi: gatunek rzadki. Zachodzi możliwość pomyłki z pieniążkówką jodłową (Oudemansiella melanotricha).
Synonimy:
Agaricus longipes Bull., Herb. Fr. 5: tab. 232 (1785)
Agaricus pudens (Pers.) Pers., Mycol. eur. (Erlanga) 3: 140 (1828)
Agaricus radicatus ß pudens Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 313 (1801)
Chamaeceras longipes (Mont.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(2): 456 (1898)
Collybia badia Quél. & Le Bret., Compt. Rend. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 30(2): 494 (1902) [1901]
Collybia longipes P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 117 (1871)
Collybia pudens (Pers.) S. Lundell, Fungi Exsiccati Suecici 35-36: 9 (1949)
Collybia radicata var. longipes (P. Kumm.) Rick, Lilloa 2: 265 (1938)
Gymnopus pudens (Pers.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 605 (1821)
Marasmius longipes (P. Kumm.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 321 (1888)
Mucidula longipes (P. Kumm.) Boursier, Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 40(4): 333 (1926) [1924]
Oudemansiella longipes (P. Kumm.) Boursier, in Moser in Gams, Kl. Krypt.-Fl., Edn 2 (Stuttgart) 2b: 88 (1955)
Oudemansiella longipes (P. Kumm.) M.M. Moser, in Gams, Kl. Krypt.-Fl., Rev. Edn 5 (Stuttgart) 2b/2: 156 (1983)
Oudemansiella pudens (Pers.) Pegler & T.W.K. Young, Trans. Br. mycol. Soc. 87(4): 590 (1987) [1986]
Xerula longipes (P. Kumm.) Maire, Treb. Mus. Ciènc. nat. Barcelona, sér. bot. 15(no. 2): 66 (1933)
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, 1985, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen, 2008
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006
Opracowanie: Waldemar Czerniawski