Hypholoma marginatum
maślanka zygzakowatotrzonowa
Występowanie: IX-XI
Niejadalny
Hypholoma marginatum J. Schröt., in Cohn, Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(33–40): 571 (1889)
Kapelusz: średnicy 1,5-4,5 cm, początkowo półkulisto dzwonkowaty, później dzwonkowaty do łukowatego, gładki, matowy, podczas wilgotnej pogody śliski i błyszczący. Za młodu ochrowożółty, później pomarańczowy do oliwkowobrązowego, czasem promieniście pomarszczony. Brzeg gładki, u młodych owocników z białymi resztkami osłony.
Hymenofor: blaszki szerokie, przyrośnięte, początkowo białe, później oliwkowoszare do oliwkowobrązowych. Ostrza białawe, gładkie.
Trzon: 4-9 x 0,2-0,4 cm, gruby, walcowaty, u podstawy rozszerzony, pełny, z wiekiem pusty, twardy, łamliwy; młody białawo włóknisto-łuseczkowaty, później na szarobrązowym tle nieregularnie pierścieniowato i podłużnie, biało łuskowaty.
Miąższ: cienki, kremowy do szarobrązowego, smak gorzki, zapach grzybowy.
Wysyp zarodników: purpurowobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 7-9 x 4-5 μm, chryzocystydy obecne (jako pleurocystydy).
Środowisko: pojawia się w lasach iglastych, zwłaszcza w górskich świerkach.
Uwagi: gatunek dość częsty. Podobna jest maślanka korzeniasta (Hypholoma radicosum).
Synonimy:
Agaricus marginatus Pers., Observ. mycol. (Lipsiae) 1: 11 (1796)
Naematoloma marginatum (J. Schröt.) Courtec., Clé de determination macroscopique des champignons superieurs des regions du Nord de la France (Roubaix): 373 (1986)
Psilocybe marginata (J. Schröt.) Noordel., Persoonia 16(1): 129 (1995)
Literatura:
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski