Panaeolina foenisecii
kołpaczek szorstkozarodnikowy
Występowanie: V-X
Niejadalny
Panaeolina foenisecii (Pers.) Maire, Treb. Mus. Ciènc. nat. Barcelona, sér. bot. 15(no. 2): 109 (1933)
Kapelusz: średnicy 1-3 cm, cielistobrązowy do czerwonobrązowego, higrofaniczny, często dwubarwny, podczas wysychania od szczytu zmienia barwę na jasnobeżową do białawocielistej. Skórka sucha. Brzeg w wilgotnych owocnikach prześwitująco żłobkowany.
Hymenofor: blaszki początkowo szarobeżowe, później ciemnobrązowe, na powierzchni charakterystycznie pstrokate.
Trzon: jaśniejszy niż kapelusz, lekko przejrzysty, podczas wysychania białawy, cały delikatnie kosmkowaty.
Wysyp zarodników: czarnobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki (11)14-17 (22) x (7,5)8,5-11 μm, cytrynkowate, z dużą porą rostkową.
Środowisko: na nawożonych łąkach, pastwiskach, uprawianych darniach, trawiastych przydrożach.
Uwagi: gatunek częsty. Przy odpowiednich warunkach pojawia się często po skoszeniu łąk.
Synonimy:
Agaricus foenisecii Pers., Icon. Desc. Fung. Min. Cognit. (Leipzig) 2: 42 (1800)
Coprinarius foenisecii (Pers.) J. Schröt., in Cohn, Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(33–40): 565 (1889)
Drosophila foenisecii (Pers.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 117 (1886)
Panaeolus foenisecii (Pers.) J. Schröt., Botaniste 17: 187 (1926)
Panaeolus foenisecii (Pers.) J. Schröt., Botaniste 17: 187 (1926) var. foenisecii
Panaeolus foenisecii var. halophilus Bon, Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 86(1): 117 (1970)
Panaeolus foenisecii var. intermedius E. Ludw., Pilzkompendium (Eching) 1([2]): 476 (2001)
Prunulus foenisecii (Pers.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 631 (1821)
Psathyra foenisecii (Pers.) G. Bertrand, Bull. Soc. mycol. Fr. 17: 277 (1901)
Psathyrella foenisecii (Pers.) A.H. Sm., Mem. N. Y. bot. Gdn 24: 32 (1972)
Psilocybe foenisecii (Pers.) Quél., Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 147 (1872)
Literatura:
E. Gerhardt, Grzyby – Wielki ilustrowany przewodnik, KDC, 2006.
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski