Suillus luteus
maślak zwyczajny
Występowanie: V-XI
Jadalny
Suillus luteus (L.) Roussel, F. Calvados: 34 (1796)
Kapelusz: średnicy 4-15 cm, ciemnobrązowy, czekoladowobrązowy, rzadziej żółtobrązowy. Powierzchnia gładka, lepka, w czasie suszy wyschnięta i błyszcząca.
Hymenofor: rurki początkowo żółtawe, potem oliwkowe, przyrośnięte lub zbiegające. Pory barwy rurek, początkowo okrągłe, później kanciaste.
Trzon: żółtawy, dość krótki, z białawym, potem fioletowawym, zwisającym pierścieniem.
Miąższ: kremowy, nad rurkami cytrynowożółtawy, smak łagodny, zapach słaby.
Wysyp zarodników: rdzawoochrowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 7-11 x 2,5-4 µm, gładkie, elipsoidalne. Cystydy maczugowate, często wydłużone u szczytu, bezbarwne do ciemnobrązowych.
Środowisko: pojedynczo lub gromadnie, na ziemi, zwykle pod sosnami.
Uwagi: jadalny i smaczny gatunek. Pospolity.
Synonimy:
Boletopsis lutea (L.) Henn., in Engler & Prantl, Nat. Pflanzenfam., Teil. I (Leipzig) 1**: 195 (1898) [1900]
Boletus luteus L., Sp. pl. 2: 1177 (1753)
Boletus volvatus Batsch, Elench. fung., cont. prim. (Halle): 99 (1783)
Cricunopus luteus (L.) P. Karst., Revue mycol., Toulouse 3(no. 9): 16 (1881)
Viscipellis luteus (L.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 155 (1886)
Literatura:
B. Gumińska, W. Wojewoda, 1985, Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL, Warszawa
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom I. Borowikowate (Boletales). PWN. Warszawa, 1960.
Opracowanie: Waldemar Czerniawski