Phaeocollybia lugubris
korzenianka okazała
Phaeocollybia lugubris (Fr.) R. Heim, Encyclop. Mycol., 1 Le Genre Inocybe (Paris) 1: 71 (1931)
Kapelusz: średnicy 2-8 cm, początkowo stożkowaty,później dzwonkowaty, aż do płasko rozpostartego, z garbkiem. Skórka gładka, wilgotna – ciemnoochrowa i ciemnobrązowa, błyszcząca i śliska; sucha – jasnobrązowa i matowa. Brzeg gładki, ostry, u dojrzałych owocników nieco popękany.
Hymenofor: blaszki szerokie, wąsko przyrośnięte do wolnych, początkowo jasnoochrowe, z wiekiem ochrowobrązowe, czasami z rdzawymi plamami. Ostrze delikatnie pofałdowane.
Trzon:wysokości 6-17 cm, z czego znaczna część znajduje się w ziemi, grubość 5-15 mm, walcowaty, miejscami spłaszczony, dołem wrzecionowato zwężony, zaostrzony, chrząstkowaty, początkowo pełny, potem rurkowaty, gładki, białawy do kremowego, w dolnej części ciemno-czerwonobrązowy.
Miąższ: cienki, białawy do jasnobrązowego, o gorzkawym, rzodkiewkowo-mącznym smaku i stęchłym zapachu.
Wysyp zarodników: brązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki w kształcie migdałkowatym, 7-9 x 5-5,5, szorstkie.
Środowisko: pojawia się głównie pod świerkami.
Uwagi: podobnym gatunkiem jest wyrastający pod drzewami liściastymi łysostopek wrzecionowatotrzonowy (Gymnopus fusipes).
Synonimy:
Agaricus lugubris Fr., Syst. mycol. (Lundae) 1: 254 (1821)
Hylophila lugubris (Fr.) Quél., (1886)
Naucoria lugubris (Fr.) Sacc., Syll. fung. (Abellini) 5: 828 (1887)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa 2008
H. Knudsen, J. Vesterholt , Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen 2008
Opracowanie: Waldemar Czerniawski